Organizacje na całym świecie dążą do doskonalenia swoich procesów i produktów, a normy ISO odgrywają w tym kluczową rolę. Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO) wydała ponad 19 500 norm, z czego najbardziej popularne to te stanowiące ramy dla systemów zarządzania w różnych obszarach, od jakości po bezpieczeństwo informacji i środowisko. Wdrożenie tych norm przynosi firmom wymierne korzyści, wykraczające poza początkowe założenia, takie jak lepsza komunikacja z kontrahentami, zwiększone szanse na pozyskanie zleceń, a nawet wzrost satysfakcji pracowników.
Podstawą wielu norm ISO jest model cyklu Deminga (Plan-Do-Check-Act – PDCA). Idea modelu PDCA polega na systematycznym podejściu do działań realizowanych w organizacji, traktowanych jako sekwencja logicznego postępowania. Składa się on z czterech kluczowych etapów:
- Planowanie (Plan): Ustalanie celów i procesów zgodnie z oczekiwanymi rezultatami.
- Wykonanie (Do): Realizacja zaplanowanych działań i zbieranie danych.
- Sprawdzanie (Check): Analiza zebranych danych i porównanie ich z oczekiwanymi wynikami.
- Poprawianie (Act): Wprowadzanie działań korygujących i doskonalących na podstawie analizy.
Cykl Deminga zapewnia ciągłe doskonalenie i jest fundamentem dla utrzymania zgodności ze standardami ISO. Aby monitorować i utrzymywać te standardy, przeprowadza się audyty ISO, które z kolei prowadzą do uzyskania certyfikatów ISO, pozytywnie wpływających na wizerunek przedsiębiorstwa.
Popularne audyty ISO
Oto najpopularniejsze audyty ISO, które pomagają organizacjom w zapewnieniu jakości, efektywności i bezpieczeństwa w różnych sektorach:
- ISO 9001 – Zarządzanie jakością: Koncentruje się na systemach zarządzania jakością, pomagając organizacjom w doskonaleniu procesów i osiągnięciu zadowolenia klientów. Jest to norma szczególnie istotna w przemyśle produkcyjnym, z którego się wywodzi.
- ISO 14001 – Zarządzanie środowiskowe: Dotyczy systemów zarządzania środowiskowego, pomagając organizacjom w minimalizowaniu ich wpływu na środowisko naturalne.
- ISO 45001 (wcześniej ISO 18000) – Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy (BHP): Odnosi się do systemów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, pomagając organizacjom w zapewnieniu bezpiecznego środowiska pracy i zmniejszeniu ryzyka wypadków.
- ISO 22000 – HACCP – Zarządzanie bezpieczeństwem żywności: Skupia się na systemach zarządzania bezpieczeństwem żywności, pomagając organizacjom w całym łańcuchu dostaw w zapewnieniu bezpiecznej i zdrowej żywności.
- ISO 27001 – Zarządzanie bezpieczeństwem informacji: Dotyczy systemów zarządzania bezpieczeństwem informacji, pomagając organizacjom w ochronie poufnych danych i zasobów informacyjnych.
- ISO/IEC 20000 – Zarządzanie usługami IT: Odnosi się do systemów zarządzania usługami IT, pomagając organizacjom w dostarczaniu wysokiej jakości i efektywnych usług informatycznych.
- ISO 31000 – Zarządzanie ryzykiem: Koncentruje się na systemach zarządzania ryzykiem, pomagając organizacjom w identyfikowaniu, ocenie i zarządzaniu różnorodnymi ryzykami biznesowymi.
Metody przeprowadzania audytów ISO
Istnieją trzy główne metody przeprowadzania audytów ISO, z których każda ma swoje specyficzne cele i zastosowania:
- Audyty wewnętrzne (pierwszej strony): Przeprowadzane przez pracowników danej organizacji. Ich celem jest wewnętrzna ocena zgodności z normami, identyfikacja obszarów do poprawy oraz przygotowanie się do audytów zewnętrznych.
- Audyty zewnętrzne (drugiej strony): Przeprowadzane przez klientów lub dostawców w celu oceny zgodności z ich własnymi wymaganiami lub standardami, a także weryfikacji zdolności dostawcy do spełniania określonych warunków.
- Audyty certyfikacyjne (trzeciej strony): Przeprowadzane przez niezależne jednostki certyfikujące. Ich celem jest wydanie lub utrzymanie oficjalnego certyfikatu ISO, co stanowi potwierdzenie zgodności organizacji z daną normą. Jest to najbardziej formalny rodzaj audytu, który ma na celu budowanie zaufania na rynku.
Audyt ISO 9001 i jego znaczenie
Normy ISO serii 9000 są kluczowe dla systemów zarządzania jakością w różnych branżach. Są one regularnie aktualizowane, aby lepiej odpowiadać potrzebom przedsiębiorstw, kładąc nacisk na osiąganie celów i wyników, szczególnie w relacjach z klientami.
Posiadanie certyfikatu ISO 9001, wydanego przez niezależną jednostkę certyfikującą, jest silnym sygnałem dla rynku, świadczącym o zaangażowaniu firmy w utrzymanie wysokich standardów jakości. Choć jeszcze dekadę temu w Polsce ten certyfikat posiadał niewielki odsetek firm, obecnie jego znaczenie i popularność rosną. Firmy, które wdrażają i utrzymują systemy zarządzania jakością zgodne z ISO 9001, często odnotowują poprawę efektywności operacyjnej, zwiększenie zadowolenia klientów oraz lepszą pozycję konkurencyjną.
Czy zastanawiasz się, który audyt ISO byłby najbardziej odpowiedni dla Twojej organizacji?